【Góc nhìn chuyên gia】"Hiện tại của cơn bão đại dịch COVID-19 – Suy nghĩ từ việc vứt bỏ trang thiết bị y tế (PPE) chưa sử dụng" – Nishimura Shuichi
Dù nhiều chuyên gia vẫn cảnh báo không nên chủ quan trước COVID-19, nhưng trên thực tế, cảm giác căng thẳng trong xã hội đã tan biến. Và không chỉ người dân thường mới thờ ơ mà ngay cả những người trong ngành cũng vậy.
Giữa tháng 4/2025, tôi bắt gặp một cảnh tượng đáng kinh ngạc: hàng đống thùng carton chất cao ngất ở lối vào kho. Trên thùng ghi dòng chữ *"Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản – Áo cách ly, 9/2020"*, kèm dòng "Made in China". Tất cả đều chưa qua sử dụng. "À, chúng sắp bị vứt đi", tôi chợt nghĩ. Một tháng trước, tôi cũng thấy những thùng khẩu trang và tấm chắn giọt bắn dùng một lần chất đống như vậy – thậm chí có cả khẩu trang N95. "Qua cơn nguy hiểm, quên cả ân nhân" chăng? Ngay cả bệnh viện chúng tôi, nơi từng nỗ lực hết mình trong đại dịch, giờ cũng hành xử như thế. Những thứ từng khan hiếm đến mức khát khao nay bị xếp xó rồi vứt bỏ như rác sau lễ hội. Chắc chắn đây không phải chuyện riêng bệnh viện tôi – nó đang xảy ra trên toàn quốc. "Thật lãng phí!" Sao không dành chúng làm kho dự trữ quốc gia cho dịp sau? Nhưng việc bảo quản tốn kém không gian và chi phí, chưa kể trang thiết bị y tế (PPE) cũng có "hạn sử dụng" như thực phẩm. Trên thùng ghi *"Hạn sử dụng khuyến nghị: 6/2023"*, dù chưa ai thực sự nghiên cứu xem chúng xuống cấp thế nào sau thời hạn đó.
Năm 2003, khi dịch SARS bùng phát, tôi được Bộ Ngoại giao cử sang Đài Loan để "hướng dẫn" phòng chống dịch. Nhưng thứ khiến tôi sửng sốt chính là tốc độ phản ứng của họ: họ xây dựng khu cách ly và chỉ định bệnh viện chuyên trách trong thời gian ngắn, đồng thời phân bổ nhân lực hợp lý. Họ có hàng trăm nghìn khẩu trang N95, đủ dùng cho toàn bộ nhân viên y tế. Trong khi đó, ở Nhật Bản thanh bình, bệnh viện chúng tôi chỉ vỏn vẹn 20 chiếc N95 trong kho virus – đúng là đi "hướng dẫn" mà về nước với bài học đắt giá. Giờ đây, trong đại dịch này, chúng ta lại mua sắm ồ ạt khi đã quá muộn, rồi dư thừa và vứt bỏ. "Hiệu quả ở đâu?" Liệu khi dịch mới bùng phát, chúng ta có lại thiếu hụt và lặp lại vòng luẩn quẩn này?
Tháng 4/2025, "Viện Nghiên cứu Quản lý Khủng hoảng Y tế Quốc gia" – một tổ chức quy mô lớn – được thành lập với sứ mệnh lập kế hoạch phòng dịch, phát triển vaccine nội địa, quản lý thông tin, nghiên cứu lâm sàng và dịch tễ học... Nhưng liệu họ có giải quyết được vấn đề "cung ứng PPE đúng thời điểm và hiệu quả" như bài viết này đề cập?
Hiện tại, nước Mỹ đang căng thẳng theo một cách khác: chính quyền Trump công bố trang web khẳng định nguồn gốc COVID-19 từ viện nghiên cứu virus Vũ Hán (Trung Quốc). Nền đen, dòng chữ trắng "LAB LEAK" (Rò rỉ phòng thí nghiệm) chiếm trung tâm, cùng khuôn mặt giận dữ của ông Trump. Câu chuyện này ám chỉ những hệ lụy tiềm ẩn với nghiên cứu dịch tễ tương lai. Bỗng nhớ đến bài hát "Nỗi buồn sau lễ hội..." – nhưng giai điệu và lời bài hát cứ ám ảnh tôi những ngày này, khiến tôi không ngừng ngân nga.
Nishimura Shuichi
(Trưởng Trung tâm Virus, Khoa Nghiên cứu Lâm sàng, Trung tâm Y tế Sendai – Tổ chức Hành chính Độc lập Bệnh viện Quốc gia) [COVID-19] [Bệnh truyền nhiễm]
Nguồn: https://www.jmedj.co.jp/
VJIIC
