Anime và manga là hai loại hình văn hóa đặc trưng của Nhật Bản được rất nhiều bạn trẻ trên thế giới yêu thích. Văn hóa anime và manga đã phủ rộng toàn thế giới với những bộ phim hoạt hình, truyện tranh đặc sắc dành cho cả người lớn và trẻ em mang thông điệp cuộc sống vô cùng sâu sắc.
Vài nét sơ lược về Anime và Manga
Anime là từ vay mượn tiếng Anh của từ Animation (có nghĩa là phim hoạt hình) để chỉ những bộ phim hoạt hình mang phong cách Nhật Bản. Ban đầu, từ Animation chỉ được dùng bởi những người làm trong ngành công nghiệp sản xuất phim hoạt hình tại Nhật. Từ năm 1911, truyện tranh của Mỹ và Châu Âu du nhập Nhật Bản, được các họa sĩ vẽ tranh biếm họa Nhật tiếp thu nhanh chóng. Đến năm 1917, bộ phim Anime đầu tiên được ra đời và công chiếu là tác phẩm Namakura Gatana của họa sĩ Kouchi Junichi. Sau đó, trải qua nhiều biến cố, mãi đến năm 1980, anime mới được đón nhận nhiều hơn tại thị trường Nhật Bản.
Đánh dấu cho hành trình anime vượt ra khỏi biên giới Nhật Bản là nhờ vào tác phẩm "Cậu bé quả đào". Tiếp sau đó là nhiều tác phẩm nổi tiếng khác như "Mộ đom đóm"; "Hồn ma vô tội"; "Vùng đất linh hồn"; "Cuộc chiến gấu trúc"; "5 centimet trên giây"; "Cô gái vượt thời gian"; "Ngọn đồi hoa hồng anh"; "Chú mèo máy Doremon",...
Manga là một cụm từ trong tiếng Nhật (Mạn Hoa), chỉ các loại truyện tranh và tranh biếm họa. Manga được xem là từ đặc biệt để chỉ riêng truyện tranh sản xuất theo phong cách Nhật Bản. Thể loại truyện tranh manga được phát triển mạnh mẽ sau Thế chiến thứ II với đa dạng các thể loại phục vụ nhu cầu đọc của cả người lớn và trẻ em. Năm 2007, Manga Nhật chiếm lĩnh phần lớn thị trường giải trí nhiều tỷ đô la trên thế giới, mang lại những giá trị to lớn và ảnh hưởng không nhỏ đến sự nhận thức trong suy nghĩ của nhiều thế hệ trẻ.
Tác phẩm đầu tiên đưa Manga vượt khỏi biên giới Nhật Bản, được đông đảo bạn bè quốc tế biết đến chính là Người máy Astro Boy của họa sĩ Osamu Tezuka phát hành năm 1952.
Điểm khác biệt giữa Anime và Manga
Có thể hiểu đơn giản, Manga có nghĩa là truyện tranh còn Anime có nghĩa là phim hoạt hình được chuyển thể từ Manga. Hai loại hình này đều được sáng tác và sản xuất theo phong cách Nhật Bản. Các tác phẩm Manga thường được in thành tập sách hoặc đăng trên Tạp chí còn Anime được phát hành bằng đĩa DVD, rạp chiếu phim hoặc trình chiếu trên truyền hình.
Các nhân vật trong Manga thường được xây dựng hình ảnh với đôi mắt to như quả hạnh và thường được họa sĩ vẽ tranh hoàn thành hoàn toàn bằng tay chỉ với bút và mực. Những tác phẩm Manga hay, được đông đảo người xem yêu thích sẽ được chuyển thể thành phim hoạt hình Anime với âm thanh, chuyển động nhân vật, hình tượng nhân vật rõ nét và sống động hơn.
Có thể nói Anime và Manga là hai loại hình có mối liên hệ sâu sắc với nhau, sự phát triển của Manga sẽ tạo nên nền móng phát triển Manga và ngược lại, sự phát triển kỹ thuật, cách làm phim của Anime sẽ giúp truyền tải thông điệp, nội dung từ Manga trọn vẹn và sâu sắc hơn.
Tầm ảnh hưởng của Anime và Manga đến văn hóa Nhật Bản
Thông qua phim hoạt hình và truyện tranh, tác giả đã lồng ghép văn hóa Nhật Bản từ trang phục, ẩm thực, lễ hội truyền thống, lối sống, suy nghĩ, hành động, âm nhạc,... vào tác phẩm của mình, mang thông điệp ý nghĩa cuộc sống sâu sắc. Nhờ đó, văn hóa Nhật được nhiều người biết đến hơn. Người đọc biết được cách mặc trang phục truyền thống Kimono, cách chế biến những món ăn Nhật, biết lịch sử và tinh thần bất diệt của một Samurai, cách các võ sĩ kiếm đạo luyện tập, tinh thần mạnh mẽ, quyết đoán, đoàn kết của người dân xứ sở Phù Tang,...
Tại Nhật Bản, hàng năm còn tổ chức nhiều lễ hội Anime như lễ hội Comiket, lễ hội Wonder, lễ hội Cosplay quốc tế,... Trong các lễ hội này, người tham gia sẽ mặc những trang phục giống như các nhân vật Anime. Họa sĩ, diễn viên lồng tiếng, đạo diễn cũng được mời đến tham gia các lễ hội này. Đặc biệt, tại các trường đại học, trường cấp 3 tại Nhật cũng có các câu lạc bộ Manga và Anime để cùng chia sẻ và trưng bày tác phẩm. Đây cũng là nơi lý tưởng để kết bạn, trao đổi niềm vui từ hai loại hình nghệ thuật giải trí đại chúng khá trẻ trung này.
Trải qua hơn 100 năm hình thành và phát triển, Anime và Manga thực sự đã trở thành món quà tinh thần không thể thiếu của cả người Nhật và nhiều người trên thế giới. Đọc Manga, xem Anime giúp mọi người hiểu thêm về văn hóa truyền thống Nhật Bản, hiểu về quá khứ, biết về hiện tại và cả sự phát triển của xã hội Nhật hiện tại.
VJIIC