Lễ hội Tanabata ở Nhật Bản có gì đặc sắc

Lễ hội Tanabata còn được gọi là ngày lễ Thất tịch ở Nhật Bản lễ hội mang đậm văn hóa và tín ngưỡng, ý nghĩa và triết lý sâu sắc, là lễ hội truyền thống không thể thiếu của đất nước mặt trời mọc

Tanabata (七夕) hay còn gọi là Thất tịch của Nhật Bản, được tổ chức vào ngày mùng 7 tháng 7 dương lịch hàng năm. Thời điểm này, xứ sở hoa anh đào đón những cơn mưa mát lành xua tan cái nóng của mùa hè. Truyền thuyết kể rằng những cơn mưa này là nước mắt của nàng tiên Orihime và chàng chăn bò Hikoboshi khi họ được đoàn tụ sau một năm dài xa cách.

Lễ hội Tanabata Matsuri dựa trên câu chuyện của Orihime và Hikoboshi, chuyện tình trong truyền thuyết khá giống với câu chuyện Ngưu Lang và Chức Nữ trong văn hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, vào ngày 7/7 dương lịch hàng năm, người Nhật không chỉ nhắc đến câu chuyện tình đẫm nước mắt này mà còn chào đón một lễ hội lớn mang đậm nét văn hóa bản địa, đó là lễ hội Tanabata.

Tương truyền, Thiên Đế có một cô con gái không chỉ vô cùng xinh đẹp mà còn nổi tiếng về tài dệt vải, tên là Tanabata-tsume (còn được gọi là Orihime – 織姫). Nàng công chúa xinh đẹp đã gặp và yêu chàng chăn bò Hikoboshi (彦星) tốt bụng. Họ yêu nhau từ cái nhìn đầu tiên, kết hôn ngay sau đó và sống một cuộc sống rất hạnh phúc bên nhau. Tuy nhiên, dần dần cả hai trở nên chểnh mảng với công việc: khung cửi bỏ ngỏ từ lâu, đàn bò bỏ mặc, rồi lạc về trời. Điều này khiến Thiên hoàng tức giận và quyết định chia cắt hai bên trên bờ sông Amanogawa (天の川 - sông Ngân Hà).

Orihime và Hikoboshi mỗi năm chỉ được gặp nhau một lần vào ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch, Orihime vô cùng đau khổ và tuyệt vọng khi buộc phải xa chồng. Chính những giọt nước mắt của nàng đã khiến Hoàng đế cảm động và cho phép hai người được gặp nhau mỗi năm một lần vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Tuy nhiên, trong năm đầu tiên, cả hai phát hiện ra rằng họ không thể qua sông để gặp nhau vì ở Amanogawa không có cầu. Orihime đã khóc một cách tuyệt vọng, khi đó những con chim ác bay đến và hứa sẽ xây một cây cầu bằng chính đôi cánh của chúng để hai người có thể qua sông. Tuy nhiên, nếu trời mưa, chim không thể đến và cả hai sẽ không thể gặp nhau, chỉ có thể đợi đến năm sau.

Nhật Bản chuyển sang sử dụng Dương lịch (Gregorian calendar) từ năm 1872 nên lễ hội Tanabata cũng được tổ chức vào ngày 7/7 dương lịch hàng năm tại nhiều khu vực. Tuy nhiên, nhiều nơi khác ở Nhật Bản vẫn sử dụng âm lịch để tính các ngày lễ. Do đó, sẽ có sự khác biệt nhỏ về thời gian của các lễ hội trên khắp Nhật Bản.

Tanabata là một trong những lễ hội dân gian có ý nghĩa đặc biệt với người Nhật. Dù ở vùng miền nào thì lễ hội cũng được tổ chức vô cùng long trọng. Mỗi nơi có những khác biệt nhất định về phong tục tập quán, văn hóa, lối sống nên lễ hội cũng đa dạng, mang màu sắc riêng. Nhưng nhìn chung, vào dịp đặc biệt này, mọi người thường sẽ cầu nguyện và hy vọng điều ước của mình sẽ thành hiện thực.

Một đặc điểm dễ nhận thấy của lễ hội Tanabata Matsuri là những mảnh giấy nhỏ được treo trên cành tre. Mỗi mẫu giấy gắn liền với một lời kinh, một điều ước và những hình trang trí dễ thương. Sau khi lễ hội kết thúc, những cây tre cùng với những vật dụng này sẽ được đưa lên thuyền để thả trôi sông hoặc đốt cháy.

Những điều ước được viết trên những mảnh giấy nhỏ và treo trên cành tre

Đến với lễ hội, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy chỉ có 5 tông màu trang trí chủ đạo là hồng, vàng, trắng, đen và xanh lá cây. Những màu sắc này dựa trên thuyết ngũ hành: Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Ngoài việc viết điều ước lên giấy, nhiều người còn đến chùa vào ngày này để cầu mong tìm được ý chung nhân.

Lễ hội Tanabata là một lễ hội truyền thống được tổ chức trên cả nước vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Đặc biệt, lễ hội Tanabata ở Sendai và Kantō gây được tiếng vang và thu hút nhiều người tham dự.

Lễ hội Tanabata ở Sendai

Sendai là nơi diễn ra lễ hội Tanabata nổi tiếng nhất Nhật Bản. Tại đây, lễ hội được tổ chức từ ngày 6 đến 8 tháng 8 dương lịch để phù hợp với tính thời vụ của lễ hội xưa. Lễ hội Tanabata Sendai đã được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác như một nghi lễ truyền thống có từ thời đại của chúa Masamune. Cho đến nay, lễ hội vẫn rất thu hút du khách và người dân địa phương bởi sự trang trí lộng lẫy và các hoạt động tham quan, cầu nguyện.

Sendai là quê hương của Tanabata Matsuri nổi tiếng nhất Nhật Bản

Lễ hội Tanabata ở Kanto

Khu vực Kantō là nơi tổ chức một trong những lễ hội Tanabata lớn nhất, được gọi là Shonan Hiratsuka Tanabata. Lễ hội được tổ chức vào ngày 7/7 hàng năm tại Hiratsuka, Kanagawa, nổi bật với những đồ trang trí đầy màu sắc được treo dọc các con phố. Tanabata ở Kantō thường bắt đầu vào khoảng 10 giờ sáng và kết thúc lúc 8 giờ tối. Vào thứ Sáu và thứ Bảy, các cuộc diễu hành diễn ra xung quanh shotengai ở phía bắc Ga Hiratsuka.

Những vật trang trí trong lễ hội Tanabata

Lễ hội Tanabata không chỉ là dịp để người Nhật hồi tưởng lại câu chuyện Orihime - Hikoboshi mà còn chào đón một ngày lễ mang đậm nét văn hóa tín ngưỡng truyền thống. Vào ngày này, không khó để bắt gặp những vật trang trí đặc trưng của lễ hội như: Tanzaku (短冊) còn gọi là giấy ngũ sắc, Fukinagashi (吹き流し) là những cột giấy lớn, Orizuru (折鶴) là những chú hạc giấy được tạo hình đặc sắc thông qua nghệ thuật gấp giấy Origami nổi tiếng, Toami – những chiếc lưới đánh cá bằng giấy, Kinchaku (巾着) chiếc túi đựng tiền được mọi người gấp cẩn thận bằng giấy Origami, Kamiko dùng để chỉ loại búp bê giấy mặc áo Kimono, Kuzukago  một loại túi rác được làm bằng giấy. 

Lễ hội Tanabata của Nhật Bản được tổ chức với quy mô hoành tráng ở nhiều nơi, vào mùa lễ hội, du khách và người dân địa phương có thể thưởng thức nhiều sự kiện nổi bật.

Lễ hội Ánh sáng Dải Ngân Hà – Amanogawa Illumination

Amanogawa Illumination là sự kiện chiếu sáng nổi bật diễn ra bên trong Tháp Tokyo. Trong sự kiện, hàng triệu bóng đèn LED được ghép nối với nhau để tái hiện nền thiên hà đầy màu sắc trên bầu trời đêm. Màu sắc không hề đơn điệu mà thay đổi liên tục tạo nên khung cảnh ánh sáng vô cùng rực rỡ. Đặc biệt, nếu bạn mặc Yukata hoặc Jinbei khi bước vào, bạn có thể được giảm giá vé vào cửa tầng biểu diễn chính. Đến đây, bạn còn được chiêm ngưỡng toàn cảnh Tokyo về đêm đầy sôi động từ trên cao.

Lễ hội cầu nguyện Tanabata

Cầu nguyện là một nghi thức truyền thống trong lễ hội Tanabata của Nhật Bản. Vào ngày 7 tháng 7 hàng năm, nhiều người đến đền thờ Thần đạo Tokyo Daijingu (東京大神宮) để cầu nguyện. Bạn có thể đăng ký trước để nhận bùa Tanabata và quà lưu niệm khi đến thăm Tokyo Daijingu vào Ngày của người chết.

Sự kiện thắp sáng cây tre ước nguyện tại đền Kibune

Sự kiện thắp sáng Cây trúc ước nguyện được tổ chức tại Đền Kifune (貴船神社) ở Kyoto. Khi trời bắt đầu tối, mọi người sẽ thắp đèn để thắp sáng cây điều ước bằng tre với rất nhiều đồ trang trí và đồ cầu nguyện làm từ giấy. Người ta cũng viết những điều ước vào những mảnh giấy nhỏ và treo lên tre để gửi lời cầu nguyện đến các vị thần.

Lễ hội ngôi sao – The Star Festival

Lễ hội ánh sao là một sự kiện ánh sáng được tổ chức trong lễ hội Tanabata ở tháp Fukuoka, Nhật Bản. Tương tự như tháp Tokyo, nếu đến tham quan trong trang phục truyền thống của Nhật Bản như Yukata hay Jinbe, bạn sẽ được giảm giá vé tham quan. Ngoài ra, trong lễ hội Star còn có dịch vụ thắp tim đặc biệt dành cho các cặp đôi để kỷ niệm ngày Orihime và Hikoboshi gặp lại nhau sau một năm dài xa cách.

Mì somen

Đến với Tanabata Matsuri, nhất định bạn không thể bỏ qua món mì Somen đặc trưng. Đây là một loại mì lạnh của Nhật Bản, được biết đến là món ăn nổi tiếng của ngày hè. Món bún này thu hút thực khách không chỉ bởi hương vị thơm ngon mà còn bởi cách thưởng thức vô cùng độc đáo. Thay vì được đặt trong bát và ăn kèm với nước dùng, mì Somen được thả trôi theo ống tre và thực khách phải dùng đũa để gắp các cuộn. Mì Somen sau đó được phục vụ với đá, rau xanh, thịt lợn và nước sốt tsuyu đặc trưng.

Món ăn liên quan đến măng

Theo quan niệm của người Nhật, luôn có một vị thần trú ngụ trong những chiếc lá tre hoặc hốc tre. Vì vậy, thưởng thức các món ăn liên quan đến tre hay măng thường có ý nghĩa xua đuổi tà ma, những điều xui xẻo. Trong lễ Tanabata, người Nhật thường ăn cơm với măng hoặc bánh bao đậu đỏ gói trong lá tre.

Thức ăn được trang trí và cắt tỉa theo hình ngôi sao 

Tanabata còn được gọi là Lễ hội sao, vì vậy nhiều gia đình Nhật Bản chuẩn bị các món ăn hình ngôi sao để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè. Họ thường trang trí hộp cơm của mình bằng đậu bắp cắt nhỏ, cắt rau củ hình ngôi sao hoặc ăn bánh kẹo hình ngôi sao nhiều màu sắc.

VJIIC