1. Giới thiệu: Bước tiến đột phá của liệu pháp miễn dịch Nhật Bản
Trong thập kỷ gần đây, Nhật Bản trở thành quốc gia tiên phong ứng dụng các liệu pháp tế bào và miễn dịch nhằm kích hoạt hệ miễn dịch tự nhiên để tiêu diệt tế bào ung thư. Những phương pháp này không chỉ mang lại hiệu quả điều trị cao mà còn giảm đáng kể tác dụng phụ so với hóa trị truyền thống.
Liệu pháp miễn dịch hiện được ứng dụng tại nhiều trung tâm ung thư hàng đầu Nhật Bản như:
National Cancer Center Japan, Tokyo University Hospital, Osaka International Cancer Institute, Kyushu University Hospital.
2. Liệu pháp CAR-T: Tái lập trình tế bào miễn dịch để tiêu diệt ung thư
2.1 CAR-T là gì?
CAR-T (Chimeric Antigen Receptor T-cell) là phương pháp điều trị ung thư bằng cách thu thập tế bào T của chính bệnh nhân, sau đó tái lập trình gen để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư.
2.2 Ứng dụng tại Nhật Bản
Nhật Bản đang sử dụng các liệu pháp CAR-T như:
-
Kymriah (tisagenlecleucel)
-
Yescarta (axicabtagene ciloleucel)
Được chỉ định cho:
-
Ung thư máu (ALL, DLBCL)
-
Lympho ác tính
2.3 Ưu điểm nổi bật
-
Hiệu quả cao ngay cả với bệnh nhân kháng trị
-
Tác động sâu vào hệ miễn dịch
-
Giảm tần suất tái phát ở một số nhóm ung thư máu
3. Liệu pháp tế bào NK: Kích hoạt “sát thủ tự nhiên” của cơ thể
3.1 Tế bào NK là gì?
Tế bào NK (Natural Killer Cell) là “tế bào sát thủ” tự nhiên có khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư mà không cần kích hoạt đặc hiệu trước.
3.2 Ứng dụng tại Nhật Bản
Nhật Bản phát triển các công nghệ:
-
Tăng sinh NK tự thân (Autologous NK expansion)
-
Tế bào NK từ máu cuống rốn
-
NK hoạt hóa KIR-mismatch – tăng hiệu quả diệt tế bào ung thư
3.3 Loại ung thư phù hợp
-
Ung thư phổi
-
Gan – mật
-
Đại trực tràng
-
Vú
-
Dạ dày
3.4 Điểm mạnh
-
Ít tác dụng phụ
-
Tấn công đa dạng tế bào ung thư
-
Có thể kết hợp hóa trị – xạ trị – miễn dịch khác
4. Liệu pháp TIL: Dùng “chiến binh tại khối u” để xoay chuyển tiên lượng
4.1 TIL là gì?
TIL (Tumor Infiltrating Lymphocytes) là các tế bào lympho đã xâm nhập vào khối u. Chúng có tính chọn lọc rất cao với tế bào ung thư.
4.2 Quy trình điều trị
-
Lấy mô khối u
-
Tách lấy TIL
-
Nhân lên hàng tỷ tế bào
-
Truyền trở lại để tiêu diệt ung thư
4.3 Ứng dụng tại Nhật
Nhật Bản đang thử nghiệm và triển khai TIL cho:
-
Melanoma (u hắc tố)
-
Ung thư cổ tử cung
-
Ung thư buồng trứng
4.4 Lợi thế
-
Tính đặc hiệu cao
-
Hiệu quả với khối u đặc – nơi nhiều phương pháp thất bại
5. Vaccine ung thư cá thể hóa: Kích hoạt miễn dịch chủ động
5.1 Nguyên lý hoạt động
Vaccine ung thư giúp đào tạo hệ miễn dịch nhận diện kháng nguyên đặc trưng của khối u, từ đó tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ và bền vững.
5.2 Các dạng vaccine tại Nhật Bản
-
Vaccine peptide
-
Vaccine neoantigen
-
Vaccine tế bào đuôi gai (dendritic cell vaccine – DC vaccine)
5.3 Đối tượng phù hợp
-
Ung thư gan
-
Ung thư tụy
-
Ung thư tuyến tiền liệt
-
Ung thư phổi
6. Liệu pháp quang – miễn dịch (Near-Infrared Photoimmunotherapy – NIR-PIT)
6.1 Công nghệ mang tính Nhật Bản 100%
NIR-PIT là liệu pháp được phát minh tại Nhật bởi GS. Kobayashi (NCI – Nhật Bản) và hiện triển khai lâm sàng tại nhiều bệnh viện.
6.2 Nguyên lý
-
Antibody gắn chất cảm quang IR700 gắn vào tế bào ung thư
-
Khi chiếu tia hồng ngoại gần, tế bào ung thư bị phá vỡ chọn lọc
-
Đồng thời kích hoạt miễn dịch mạnh mẽ trong cơ thể
6.3 Ưu điểm nổi trội
-
Chọn lọc gần như tuyệt đối
-
Tác dụng nhanh
-
Không ảnh hưởng mô lành
-
Tiềm năng điều trị khối u đầu cổ, thực quản, phổi
7. So sánh các liệu pháp miễn dịch tiên tiến
| Liệu pháp | Loại ung thư phù hợp | Tính hiệu quả | Tác dụng phụ | Tình trạng tại Nhật |
|---|---|---|---|---|
| CAR-T | Ung thư máu | Rất cao | Hội chứng CRS | Đã được phê duyệt |
| NK cell | Nhiều loại | Ổn định – an toàn | Thấp | Ứng dụng rộng |
| TIL | Khối u đặc | Cao | Trung bình | Đang mở rộng |
| Vaccine ung thư | Phổi, gan, tụy… | Trung bình – cao | Thấp | Được cá thể hóa |
| NIR-PIT | Đầu cổ, thực quản | Rất cao | Rất thấp | Đang triển khai lâm sàng |
8. Vì sao Nhật Bản dẫn đầu châu Á về miễn dịch ung thư?
-
Nền tảng nghiên cứu sinh học phân tử mạnh
-
Chính phủ tài trợ hàng nghìn dự án ung thư mỗi năm
-
Liên kết chặt chẽ giữa viện nghiên cứu – bệnh viện – doanh nghiệp
-
Hệ thống kiểm định nghiêm ngặt nhưng hỗ trợ thử nghiệm lâm sàng nhanh
-
Đội ngũ giáo sư hàng đầu thế giới
9. Kết luận: Kỷ nguyên điều trị ung thư bằng miễn dịch đã bắt đầu
Nhật Bản đang mở ra một tương lai mới, nơi hệ miễn dịch trở thành “vũ khí chủ lực” chống lại ung thư.
Từ CAR-T, NK, TIL đến vaccine cá thể hóa và quang–miễn dịch, các phương pháp này mang lại hi vọng lớn cho người bệnh giai đoạn tiến triển hoặc khó điều trị bằng phác đồ truyền thống.
VJIIC đồng hành cùng khách hàng trong việc tư vấn lựa chọn phương pháp phù hợp, kết nối bệnh viện Nhật Bản uy tín và hỗ trợ thủ tục y tế trọn gói.
VJIIC












