Bạn đã từng nghe đến Yosakoi – điệu múa vực dậy tinh thần của người dân Nhật Bản hay chưa? Đây là một điệu múa truyền thống rất được yêu thích bởi cộng đồng trong nước cũng như là niềm tự hào của người Nhật khi đứng trước bạn bè quốc tế.
Lịch sử ra đời của yosakoi
Tên gọi yosakoi
Theo tiếng địa phương của vùng Kochi thì từ Yosakoi có nghĩa là “Đêm nay mời bạn đến”, như thể đó là một lời mời đến dự một buổi tiệc nhộn nhịp. Giống như tên gọi, Yosakoi là một điệu múa thường xuyên được diễn tại các lễ hội Nhật Bản với phong cách múa sử dụng các động tác múa truyền thống của người Nhật Bản trong điệu nhạc rộn ràng và tràn đầy năng lượng.
Lịch sử ra đời và phát triển của yosakoi
Sau chiến tranh thế giới thứ II khi nước Nhật rơi vào tình trạng khủng hoảng kinh tế và còn phải xây dựng lại những công trình thì người dân tại Kochi đã nghĩ ra điệu múa yosakoi nhằm cổ vũ tinh thần của mọi người trong địa phương. Yosakoi bắt đầu được trình diễn từ năm 1954 thực sự đã trở thành một động lực to lớn cho người dân. Về sau, Yosakoi dần lan rộng tời nhiều tỉnh thành khác của Nhật Bản và với ý nghĩa cổ vũ tinh thần mà điệu múa này được lưu giữ tới tận ngày nay.
Điệu múa yosakoi có gì đặc biệt
Những chiếc Naruko và áo happi
Trang phục thường được mặc trong biểu diễn múa Yosakoi đó là áo happi. Đây là một loại trang phục nhiều màu sắc, có xuất xứ là y phục của người trông cửa hiệu hay sạp hàng buôn bán và thường sẽ có in chữ Kanji 祭, nghĩa là Lễ Hội. Một loại trang phục khác cũng thường được mặc là Yukata.
Trong điệu múa này không thể thiếu một loại đạo cụ quen thuộc đó chính là Naruko. Naruko là một vật bằng gỗ có cán cầm để đập hoặc lắc phát ra âm thanh – được người dân dùng để đuổi chim chóc ra khỏi ruộng lúa. Các nhóm múa thường sẽ trang trí những chiếc Naruko của mình sao cho có màu sắc phù hợp với trang phục biểu diễn. Ngoài ra mọi người còn có thể sử dụng những đạo cụ khác để tạo nên yếu tố đặc sắc cho màn trình diễn như đèn lồng, cờ hiệu, loa và trống.
Âm nhạc và vũ đạo
Âm nhạc trong trình diễn múa truyền thống yosakoi thường có nhịp điệu sôi động và mạnh mẽ, một số bài hát thường sử dụng như Yosakoi-bushi, Jinma-mo – là những bài hát truyền thống của người Nhật. Ngoài ra bên cạnh những giai điệu truyền thống, một số đội múa còn sử dụng những bài hát mang xu hướng hiện đại với âm hưởng pop, rock, disco hay salsa, … Một bài trình diễn thường có độ dài 4 phút 30 giây.
Vũ đạo trong yosakoi trước đây chủ yếu mô phỏng theo các động tác trong lao động hàng ngày như gặt lúa, kéo lưới, … Ngày nay do hoạt động lễ hội mạnh mẽ nên các vũ đạo được sử dụng cũng được sáng tạo phức tạp hơn. Yosakoi là điệu múa mang tính tập thể, nếu các bạn được xem một điệu múa yosakoi, chắc chắn sẽ phải thốt lên kinh ngạc trước sự đoàn kết và chỉn chu trong các động tác múa. Những bài múa Yosakoi đều có sự phối hợp gần như hoàn mỹ, với các động tác đều nhau trên từng nhịp và biên độ của động tác.
Yosakoi – Điệu múa vực tinh thần cả người Nhật Bản
Sự nổi tiếng của Yosakoi ở Nhật Bản: ý nghĩa của điệu múa này, chúng có mặt trong các lễ hội và cuộc thi yosakoi, lên truyền hình và phim ảnh
Từ khi ra mắt với công chúng, Yosakoi được đông đảo cộng đồng yêu mến và mong muốn những buổi trình diễn yosakoi được tiếp tục. Vì thế trong các lễ hội lớn không thể thiếu điều múa Yosakoi này. Ngoài ra còn có những cuộc thi trình diễn Yosakoi để cộng đồng tham gia. Hiện nay lễ hội Yosakoi được tổ chức tại hơn 200 địa điểm trong nước. Yosakoi cũng xuất hiện trên chương trình truyền hình tên là "Kinpachi Sensei" và một số phim ảnh và hoạt hình để giới thiệu nét văn hoá đẹp này đến bạn bè quốc tế.
Quốc tế: trình diễn tại các sự kiện, lễ hội lớn
Điệu múa Yosakoi Nhật Bản từng được trình diễn tại Penang, Malaysia thường niên vào tháng 3 tại giữa thành phố di sản UNESCO. Tại Việt Nam, bạn cũng có thể chiêm ngưỡng điệu múa này tại lễ hội Japan Sakura Matsuri được tổ chức vào tháng 4 hàng năm ở Hà Nội bởi Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản Việt Nam (JPF) – các điệu múa Yosakoi sẽ được thể hiện bởi các nhóm múa Việt Nam và khách mời đến từ Nhật Bản.
Tại các trường đại học của các nước châu Âu cũng có các nhóm múa Yosakoi thành lập do các sinh viên Nhật Bản và họ biểu diễn tại những lễ hội văn hoá của trường hoặc các hoạt động liên quan đến văn hóa Nhật Bản hay tại các hội chợ.
Thưởng thức yosakoi khi đến Nhật Bản
Yosakoi Matsuri (Lễ hội Yosakoi)
Yosakoi Matsuri được tổ chức tại đúng thành phố đã sinh ra nó - thành phố Kōchi, Nhật Bản. Vì sức hút và sự nổi tiếng của nó mà số lượng người tham gia lễ hội này tăng theo mỗi năm, có đến hàng triệu người dân trong nước và khách du lịch đến đây tham dự lễ hội này. Trong lễ hội sẽ có các nhóm tham gia thi đấu yosakoi với nhau. Nguyên tắc cuộc thi yosakoi người tham gia phải dùng naruko khi múa và nhạc nền bắt buộc có ít nhất một hoặc vài phần bài hát gốc "Yosakoi Naruko Dancing"; giới hạn thành viên mỗi nhóm là 150 người.
Lễ hội sẽ được tổ chức ngày 8/12 hàng năm. Trong 4 ngày lễ hội, các đội sẽ biểu diễn trên đường Otesuji, công viên trung tâm, Masugata và khu phố Obiya. Đây vừa là một cuộc thi vừa là một lễ hội quy tụ hầu hết các đội Yosakoi lớn nhỏ trên toàn đất nước – nơi mà các đội có thể tranh tài với nhau và thể hiện thành quả suốt một năm tập luyện của tập thể.
VJIIC